Metaverse Tourism เที่ยวสุดล้ำจินตนาการบนโลกคู่ขนาน

ทันทีที่ มาร์ก ซัคเกอร์เบิร์ก ประกาศว่า Facebook จะเปลี่ยนชื่อเป็น Meta และมีเป้าหมายที่จะเปลี่ยนจากแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียเป็นบริษัทด้าน Metaverse เพราะมองว่านี่คืออนาคตของสื่อสังคมออนไลน์ใหม่ ก็เป็นเสมือนการส่งสัญญาณว่า โลกกำลังจะเดินหน้าเข้าสู่ยุค Metaverse อย่างจริงจัง หลังจากนั้นทั้งโลกก็ได้รับรู้ถึงการเกิดขึ้นของกิจกรรมต่าง ๆ บนโลกเสมือนจริงนี้ตามมาแบบไม่หยุดหย่อน ไม่ว่าจะเป็นการให้เช่าสินทรัพย์บน Metaverse การทำโฆษณาบน Metaverse การลงทุนในอุตสาหกรรม Metaverse แม้แต่นายหน้าที่ดินดิจิทัล รวมไปถึงการท่องเที่ยวรูปแบบเสมือนจริง หรือ Metaverse Tourism ที่กล่าวกันว่านี่เป็นความท้าทายใหม่ของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่อาจส่งผลกระทบได้ทั้งด้านบวกและด้านลบ

©techtrends.tech

Metaverse โลกใบใหม่เสมือนจริง
จากจินตนาการสุดล้ำของเนียล สตีเฟนสัน (Neal Stephenson) นักเขียนชาวอเมริกัน ที่พูดถึง Metaverse เป็นครั้งแรกในนิยายวิทยาศาสตร์เรื่อง Snow Crash ในปี 1992 ซึ่งเล่าเรื่องราวของโลกยุคที่มนุษย์และคอมพิวเตอร์อาศัยอยู่ในพื้นที่โลกเสมือนจริงและมีปฏิสัมพันธ์กันผ่านเทคโนโลยีที่ล้ำสมัย เกือบ 30 ปีก่อน แนวคิด Metaverse นี้อาจดูเหลือเชื่อเกินจริง แต่พอตัดภาพกลับมาในวันนี้ ทุกอย่างกำลังจะกลายเป็นจริงขึ้นมาทุกที

Metaverse หรือศัพท์บัญญัติเป็นคำไทยว่า “จักรวาลนฤมิต” ก็คือโลกคู่ขนานบนออนไลน์ เป็นพื้นที่เสมือนที่ผสมผสานโลกความเป็นจริงและความเป็นจริงเสมือนไว้ในแบบเรียลไทม์ ทำให้คนเรามีตัวตนทั้งในโลกจริงและโลกเสมือนในเวลาเดียวกัน ผู้คนใน Metaverse จะมีปฏิสัมพันธ์กันในหลากหลายมิติ ไม่ใช่แค่การเข้าไปดูหรือรับชมโลกเสมือน แต่เข้าไปใช้ชีวิตจริง มีประสบการณ์ร่วมจริง อย่างการเข้าร่วมอีเวนต์ ชมคอนเสิร์ต เข้าประชุม หรือช้อปปิงโดยใช้สกุลเงินดิจิทัล จนกลายเป็นเหมือนอีกโลกหนึ่ง การจะก้าวเข้าสู่โลก Metaverse ต้องอาศัยเทคโนโลยีสำคัญ คือ AR และ VR ในการผสานและเชื่อมต่อให้โลกสองใบนี้ให้กลายเป็นพื้นที่โลกใบเดียวกันได้อย่างไร้รอยต่อ

Metaverse กำลังกลายเป็นเทรนด์สำคัญของโลกในปัจจุบัน ในแวดวงธุรกิจ แบรนด์ชั้นนำระดับโลกก้าวเข้าสู่โลกเสมือนจริงนี้แล้วด้วยการประกาศจะสร้าง Metaverse ของตัวเอง หลังเห็นความเป็นไปได้ในการทำเงินในโลกเสมือน เช่น Nike ร่วมมือกับ Roblox แพลตฟอร์มเกมออนไลน์ยอดฮิต สร้าง Nikeland สนามกีฬาเสมือนที่ผู้ใช้สามารถทำกิจกรรมสนุก ๆ มากมาย หรือ Netflix ที่จับมือกับ Roblox สร้างห้างสรรพสินค้าเสมือนจริงที่ชื่อว่า Starcourt Mall ซึ่งเป็นห้างฯ ที่อยู่ในซีรีส์ดัง Stanger Things ให้ผู้ใช้ได้โลดแล่นเข้าไปยังห้างดังกล่าวพร้อมอินไปกับซีรีส์ไซไฟเรื่องนั้นได้มากขึ้น

©vectorpocket/Freepik

เมื่อไม่นานมานี้ Disney ยังได้ประกาศจะสร้าง Metaverse เพื่อเชื่อมโยงโลกแห่งความเป็นจริงและโลกเสมือนจริงอย่างใกล้ชิดยิ่งขึ้น พร้อมเตรียมสร้างผลิตภัณฑ์และแพลตฟอร์มต่าง ๆ อย่างรอบด้านเพื่อให้ครอบคลุมความต้องการของลูกค้า

จะได้เห็นว่าวิถีชีวิตของเรากำลังจะเปลี่ยนไป โลกที่เราอยู่จะไม่ได้มีเพียงโลกใบเดิมอีกต่อไป แต่ต่อไปนี้เราอาจจะต้องอาศัยอยู่ในโลกสองใบ ทั้งโลกแห่งความจริงและโลกเสมือนจริงบนออนไลน์

©ViDIstudio/Freepik

ท่องโลกไร้พรมแดนผ่าน Metaverse
ในช่วงโควิดระบาดและทั้งโลกต้องล็อกดาวน์ เป็นเหมือนตัวกระตุ้นให้คนหันมาใช้ชีวิตออนไลน์กันมากขึ้น เมื่อไม่สามารถเดินทางได้ แนวคิด Virtual Tourism จึงได้ก้าวเข้ามาเติมเต็มข้อจำกัดในการเดินทาง และชดเชยความอยากออกไปท่องโลกของผู้คนที่ถูกกักตัวไม่ได้ออกไปไหน ก่อนหน้านี้การท่องเที่ยวในรูปแบบ Virtual กำลังได้รับความนิยมมากยิ่งขึ้น โดยผู้ใช้งานสามารถมองเห็นสถานที่ต่าง ๆ ประหนึ่งว่าอยู่ในสถานที่แห่งนั้นจริง ๆ ผ่านอุปกรณ์ดิจิทัล เช่น คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต สมาร์ตโฟน หรือแว่นตาดิจิทัล

แต่สำหรับประสบการณ์ใหม่ของการเดินทางในโลก Metaverse มีรายละเอียดมากกว่านั้น และให้ความรู้สึกที่แตกต่างออกไป นอกจากนักท่องเที่ยวจะได้สำรวจสถานที่ใหม่ ๆ โดยไม่ต้องเดินทางไปที่นั่นจริง ๆ สิ่งที่ทำให้แตกต่างคือนักท่องเที่ยวจะได้อยู่ในสถานที่นั้น ๆ ไปพร้อมกับการพบปะผู้คนและทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ด้วย เช่น ช้อปปิง ทำงาน เข้าไปในเหตุการณ์จำลองทางประวัติศาสตร์ หรือแม้แต่การเข้าชมคอนเสิร์ต ซึ่งสามารถเจอเพื่อนร่วมก๊วนในรูปแบบโฮโลแกรมและเพลิดเพลินกับเสียงเพลงไปด้วยกัน เรียกได้ว่าเป็นการเดินทางข้ามพรมแดนได้โดยไม่ต้องออกจากบ้าน รวมทั้งสามารถเดินทางข้ามเวลาได้เช่นกัน

©techtrends.tech

หนึ่งในประเทศที่ตอบรับกระแส Metaverse Tourism อย่างรวดเร็ว คือเกาหลีใต้ ที่มีการประกาศวางแผนสร้าง Metaverse Seoul ให้เป็นเมืองเมตาเวิร์สแห่งแรก มีสิ่งอำนวยความสะดวกและบริการต่าง ๆ เสมือนจริง เช่น ที่ทำการประจำเมืองโซล สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ ตลาดต่าง ๆ เป็นต้น

หันมาบ้านเรา เมื่อไม่นานมานี้เพจ “นักเรียนดี” เสนอภาครัฐสร้าง “เมตาเวิร์สรัตนโกสินทร์” (Metaverse Rattanakosin) เมืองเมตาเวิร์สประวัติศาสตร์แห่งแรกของโลก มีการใส่สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญและแหล่งท่องเที่ยวอื่น ๆ รวมถึงเทศกาลและอีเวนต์ต่าง ๆ เข้าไปในเมตาเวิร์สรัตนโกสินทร์ เช่น การไปฝากถอนเงินบาทดิจิทัล ที่ธนาคารสยามกัมมาจลเมตาเวิร์ส การแจ้งความตำรวจออนไลน์ที่นครบาลเมตาเวิร์ส การให้คนต่างชาติมาลงทุนซื้อที่ดินดิจิทัล/NFT ในพื้นที่รัตนโกสินทร์เมตาเวิร์ส ทั้งนี้ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวออนไลน์ของประเทศไทย รวมทั้งสร้างให้ประเทศไทยเป็น "ต้นแบบเมืองเมตาเวิร์ส" ให้แก่ประเทศอื่น ๆ

©pegs.com

เที่ยวเสมือนจริงหรือจะสู้เที่ยวจริง ๆ
เมื่อไอเดีย Metaverse Tourism เกิดขึ้น คำถามที่ตามมาคือการท่องเที่ยวรูปแบบนี้จะส่งผลดีหรือผลเสียต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในอนาคตกันแน่

ในฝั่ง Pro มองว่า Metaverse Tourism เป็นการทลายข้อจำกัดในการเดินทาง เช่น ในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 ซึ่งทุกคนเดินทางไม่ได้ อีกทั้งยังสร้างมิติใหม่ให้กับการท่องเที่ยวด้วยการเพิ่มประสบการณ์ใหม่ ๆ ช่วยให้นักท่องเที่ยวเข้าถึงสถานที่ท่องเที่ยวที่อยู่ห่างไกล ยากจะเดินทางไปถึง แม้แต่เดินทางย้อนเวลาไปในประวัติศาสตร์ รวมไปถึงเปิดโอกาสให้ทุกคนเดินทางไปที่ไหนในโลกก็ได้ โดยไม่มีเรื่องของงบประมาณ เวลา หรือแม้แต่อายุมาจำกัดการเดินทาง นอกจากนี้ยังช่วยอนุรักษ์แหล่งท่องเที่ยวบางแห่งไม่ให้ได้รับความเสียหายมากเกินไปจากการหลั่งไหลเข้าไปของนักท่องเที่ยวได้อีกทางหนึ่ง

ส่วนฝั่ง Con ก็มองว่าการเดินทางเสมือนจริงที่จำกัดอยู่แต่บนจอไม่มีทางแข่งกับภาพ เสียง กลิ่น และความรู้สึกของการได้ไปอยู่ในสถานที่ใหม่ที่น่าตื่นเต้นจริง ๆ ได้ ในขณะที่ต้นทุนของเทคโนโลยีที่จะเข้าสู่โลก Metaverse ก็ยังคงเป็นอุปสรรคต่อการนำไปใช้อย่างกว้างขวาง ขณะเดียวกันก็มีความกังวลกันว่า การท่องเที่ยวรูปแบบเสมือนจริงนี้อาจไม่ส่งผลดีนักต่ออุตสาหกรรมท่องเที่ยวในภาพรวม เพราะอาจทำให้นักท่องเที่ยวอยู่แต่ในโลกเสมือนจริง จนอาจไม่มาท่องเที่ยวในโลกแห่งความเป็นจริง

ตอนนี้อาจเร็วเกินไปที่จะสรุปว่าหนทางข้างหน้าของ Metaverse Tourism จะเป็นอย่างไร เพราะนี่เป็นเพียงจุดเริ่มต้น แต่อย่างน้อย การท่องเที่ยวรูปแบบนี้ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะสร้างประสบการณ์ใหม่ในการเดินทางให้เราได้อย่างแน่นอน

ที่มา :
บทความ “Is the Metaverse a friend or foe to travel?” โดย Matthew Chapman จาก  phocuswire.com
บทความ “Virtual reality tourism is finally about to take off” โดย Sofia Philiips จาก thred.com
บทความ “COVID-19 and opportunities for VR based tourism economy” จาก accessibletourism.org
บทความ “Extended Reality In Tourism: 4 Ways VR And AR Can Enhance The Travel Experience” โดย Bernard Marr จาก forbes.com
บทความ “Travel the world through Metaverse” โดย Shanny Djovani จาก upworlds.org
บทความ “Metaverse: What Does it Mean for Travellers?” จาก blackplatinumgold.com
บทความ “เมตาเวิร์ส รัตนโกสินทร์ ไอเดียเก๋ ชูกรุงเทพฯเมืองเมตาเวิร์สประวัติศาสตร์แห่งแรกของโลก” จาก mgronline.com

เรื่อง : เรืองศักดิ์ บุณยยาตรา